Nâng tầm giá trị nếp cái hoa vàng Kinh Môn

Người dân khu dân cư Huề Trì, phường An Phụ sản xuất bánh lòng truyền thống 

Thị xã Kinh Môn hiện có 800ha lúa nếp cái hoa vàng, quy vùng sản xuất tập trung ở các xã, phường: Duy Tân, Tân Dân, Hoành Sơn, Phạm Thái. Sản lượng lúa hằng năm đạt khoảng 3.500 tấn. Chất lượng gạo nếp cái hoa vàng Kinh Môn được đánh giá ngon đứng đầu các loại gạo nếp, hạt tròn mẩy, bóng mịn, không vỡ, không bạc bụng; khi nấu thành cơm, hạt cơm trong, dẻo, không nát, mùi thơm ngát, có giá trị dinh dưỡng cao, tốt cho sức khoẻ. 

Để bảo tồn giống nếp quý, UBND thị xã Kinh Môn đã phối hợp Viện Cây lương thực, thực phẩm Việt Nam, Viện Nghiên cứu phát triển nông nghiệp của Pháp phục tráng thành công giống lúa nếp cái hoa vàng, hỗ trợ người dân về giống, phân bón, khoa học kỹ thuật. Bà Nguyễn Thị Quý, Giám đốc HTX Nông sản sạch Duy Tân cho biết: "HTX thực hiện bao tiêu sản phẩm 6 ha lúa nếp cái hoa vàng của 25 hội viên. Toàn bộ quy trình sản xuất, phân bón, thuốc bảo vệ thực vật đều được HTX kiểm soát chặt chẽ. Vụ mùa vừa qua, chúng tôi phối hợp Trung tâm Dịch vụ nông nghiệp thị xã thực hiện sản xuất theo hướng hữu cơ 2 ha nếp cái hoa vàng. Kết quả đối chứng cho thấy cây lúa sinh trưởng, phát triển khoẻ mạnh, kháng chịu sâu bệnh tốt, năng suất cao hơn 15% so với canh tác truyền thống. Ngoài ra, HTX kết nối, tiêu thụ hơn 100 tấn gạo cho người dân trong và ngoài phường. Sản phẩm gạo được đóng gói, có đầy đủ nhãn mác và giấy kiểm định an toàn thực phẩm".

Hiện nay, 7 vùng sản xuất lúa nếp cái hoa vàng của thị xã Kinh Môn đều có các HTX, tổ liên kết, doanh nghiệp hỗ trợ người dân về kỹ thuật sản xuất, phân bón, thuốc bảo vệ thực vật và bao tiêu sản phẩm. 

Vùng sản xuất lúa nếp cái hoa vàng phường Duy Tân

Nằm giữa vùng nguyên liệu ngon nức tiếng, từ bàn tay khéo léo và tài nghệ ẩm thực, gạo nếp cái hoa vàng Kinh Môn đã được người dân chế biến thành nhiều món ăn ngon như: xôi nếp, bánh chưng, bánh dày, bánh lòng để dâng cúng tổ tiên, thần phật trong dịp lễ, Tết hoặc thết đãi khách quý. Những món ăn này thì nơi nào cũng có, nhưng khi được làm từ nếp cái hoa vàng Kinh Môn thì sản phẩm sẽ tạo sự khác biệt ngay từ lần đầu thưởng thức. Trong đó phải kể đến món bánh lòng - món ăn có nguyên liệu chủ đạo là nếp hoa vàng được nổ thành bỏng, giã nhỏ, trộn cùng với lạc, vừng, đường, gừng... ép thành khuôn. Từ món ăn dân giã này, vừa qua Hội Nông dân thị xã hướng dẫn Hội Nông dân phường An Phụ thành lập mô hình “Sản xuất, kinh doanh đặc sản bánh lòng An Phụ” thu hút 15 hội viên ở khu dân cư Huề Trì tham gia. Hội Nông dân phường đang hoàn thiện thủ tục đăng ký sản phẩm tham gia chương trình "Mỗi xã một sản phẩm" (OCOP).

Để mở rộng thị trường tiêu thụ nếp cái hoa vàng Kinh Môn, nhiều doanh nghiệp trên địa bàn thị xã đã đầu tư dây chuyền, chế biến sâu. Tiêu biểu như Công ty TNHH một thành viên Phương Khiêm đầu tư hơn 10 tỷ đồng dây chuyền sản xuất rượu tự động với nguồn nguyên liệu chính là nếp cái hoa vàng ủ lên men. Bình quân mỗi năm, doanh nghiệp này tiêu thụ hơn 200 tấn gạo nếp cái hoa vàng. Doanh nghiệp vinh dự được Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn tặng bằng khen vì đã có thành tích xuất sắc góp phần phát triển nông nghiệp, nông thôn năm 2020-2021. Ông Trần Đình Khiêm, Giám đốc Công ty TNHH một thành viên Phương Khiêm được Trung ương Hội Nông dân Việt Nam trao danh hiệu nông dân Việt Nam xuất sắc năm 2022.

BẢO THANH