Những mùa quả văn chương

Các cây bút Trần Thùy Linh, Vũ Thị Thanh Hòa, Nguyễn Thu Hằng, Vũ Thị Thanh Anh, Trần Thúy Lành, Vũ Lệ Hương bên lề cuộc gặp mặt cộng tác viên của Báo Hải Dương 

Họ là những nữ giáo viên say mê sáng tạo, đã gặt hái được những mùa quả thơm trên cánh đồng văn chương. Có người đang tiếp tục bồi đắp tình yêu văn chương, lịch sử cho các em học sinh để các em tiếp nối con đường sáng tạo.

Mỗi người một vẻ

Không ngoa khi nói rằng, vùng đất xứ Đông đang “phất” bởi văn chương, mà nhiều cô giáo đang tạo dựng bản sắc cho con đường sáng tạo. Nhiều cô giáo hiện vừa giảng dạy, vừa viết và góp phần đáng kể vào dòng chảy văn chương nước nhà. Phải kể đến các gương mặt như Nguyễn Hải Yến, Trần Thùy Linh, Nguyễn Thu Hằng, Trần Thúy Lành, Vũ Thị Thanh Hòa… 

Chị Nguyễn Hải Yến, với tác phẩm đầu tay là tập truyện ngắn “Quán thủy thần” để lại dấu ấn đáng nể. Hầu hết các truyện được đưa vào chương trình đọc truyện đêm khuya của Đài Tiếng nói Việt Nam, có truyện được chuyển thể thành kịch nói. Tập truyện cũng được nhận giải thưởng của Hội Nhà văn Việt Nam. Sau giải thưởng này, hai truyện ngắn  “Hoa gạo đáy hồ” và “Cửa sông thiên đường” của chị tiếp tục đoạt giải nhất trong cuộc thi truyện ngắn (2018-2020) của  Tạp chí Nhà văn và Tác phẩm. Ngay sau đó, tập truyện “Hoa gạo đáy hồ” gồm 10 truyện ngắn của chị cũng được in và phát hành. Hải Yến viết truyện thường theo hai lối hiện thực và huyền ảo, các trang viết của chị cũng luôn đậm đặc không khí làng quê. Nhà phê bình văn học Nguyễn Thị Minh Thái từng nhận xét: “Có thể coi Nguyễn Hải Yến là một cây bút viết truyện ngắn trẻ trung, hiện đại, trên một căn cơ vững bền của lòng nhân ái, luôn rưng rưng thương cảm nhân vật, truyền nhiễm sang người đọc rưng rưng theo. Tuy nhiên, cây bút trẻ này đủ tỉnh táo, không muốn ru người đọc lịm người trong thú đau thương hoặc sự vô minh trong nhận thức...”

Đến với văn chương bằng đam mê và sự khao khát, song cũng rất đỗi chân thành, cô giáo Nguyễn Thu Hằng vừa vinh dự nhận giải ba Giải thưởng Văn học tuổi 20 lần VII, do Nhà xuất bản Trẻ tổ chức với tập truyện ngắn “Chuồng cọp trên cao”. Trước giải thưởng này, chị đã đoạt giải khuyến khích trong cuộc thi truyện ngắn của Báo Văn Nghệ với truyện ngắn “Mùa rươi” viết về thân phận phụ nữ miền quê xứ Đông và nhiều giải thưởng khác trong lĩnh vực văn chương; xuất bản gần 10 đầu sách và đều đặn có truyện ngắn đăng trên các báo, tạp chí. Sống giữa làng quê vùng châu thổ Bắc Bộ, giữa thiên nhiên tươi đẹp và thơ mộng nên đề tài sinh thái cũng là nguồn cảm hứng cho Nguyễn Thu Hằng sáng tác rải rác ở các tác phẩm. 

Làm nghề dạy học, viết văn, chị Trần Thúy Lành có thế mạnh ở mảng đề tài gia đình, thân phận của người phụ nữ. Văn của chị gần gũi, phù hợp với nhiều độc giả, dễ đi vào lòng người với những hình tượng nhân vật chân thực, giọng văn và cách viết giàu lòng trắc ẩn. Chị bảo mình sẽ tiếp tục phát huy thế mạnh và tìm tòi hướng đi riêng để góp phần làm nên những sắc màu đa dạng cho văn chương xứ Đông. Nhà văn Lê Hoài Nam nhận xét văn của Trần Thúy Lành: “Truyện ngắn của Trần Thúy Lành thường rất giàu cảm xúc bởi dường như tác giả chỉ đặt bút viết tác phẩm khi nguồn cảm xúc dâng lên mãnh liệt và vốn hiểu biết đã thấu đáo. Ngay cả khi chị viết về những chuyện quái gở, hay kẻ phạm tội thì người đọc vẫn nhận thấy giá trị nhân văn cứ lan tỏa trong từng câu văn, con chữ”. Song, Trần Thúy Lành cũng tự thấy, chị không viết khỏe. Chị viết chậm và cũng ra sách rất chậm bởi Lành thường viết những gì mình tâm đắc và thực sự có cảm hứng chứ “không ép mình viết bao giờ”. 

Tác giả Trần Thùy Linh (huyện Cẩm Giàng) cũng luôn đau đáu với nỗi niềm nhân tình thế thái, với lòng ham muốn tìm nét riêng cho mình. Trần Thùy Linh chia sẻ: “Tôi vẫn luôn khao khát tìm cho mình một con đường thơ riêng mà chưa thấy được. Thật sự tôi chưa khi nào thỏa mãn với những gì mình đã làm được, đã cống hiến cho nghệ thuật. Với tôi học hỏi anh em, bạn bè là điều cần thiết với mỗi người cầm bút nhưng tránh đi theo lối mòn, tránh việc sao chép, và nhất là không được “đạo” của người khác, đó chính là mình đã giữ được giá trị đạo đức của người cầm bút”.

Mảnh đất văn hiến

Xứ Đông là một miền quê giàu truyền thống văn hiến, hiếu học, có “làng tiến sĩ” Mộ Trạch và Văn miếu Mao Điền nổi tiếng. Đất và người Hải Dương đã trở thành nguồn cảm hứng để các cây bút khai thác, cảm nghiệm, sáng tạo. Chị Trần Thúy Lành tâm sự: “Được sinh ra và lớn lên ở Hải Dương, xa quê đi học rồi lại trở về quê hương làm việc, tôi cảm thấy may mắn vì mình có điều kiện gắn bó với quê hương. Mảnh đất địa linh nhân kiệt, nơi có dòng sông Kinh Thầy bồi đắp phù sa, có đặc sản vải thiều Thanh Hà, có những làng nghề truyền thống ít nhiều đã đi vào sáng tác của tôi. Nhưng trải nghiệm và vốn sống còn hạn chế nên tôi vẫn cảm thấy ngòi bút của mình vẫn mắc nợ với quê hương bởi văn học cần xây dựng được những điển hình thực sự, những nhân vật có cá tính, mang đậm dấu ấn của một vùng, một quê”.

Cả chị Trần Thúy Lành và chị Trần Thùy Linh đã và đang động viên rất nhiều học sinh viết văn. Báo Hải Dương là nơi tích cực đăng tải các sáng tác của các em học sinh trên mục “Bút xanh”, từ đó góp phần nuôi dưỡng, bồi đắp khả năng sáng tác của các em. Nhiều em đã khẳng định mình như Đặng Hải Yến, Ngô Quỳnh Thư, Nguyễn Phương Thảo, Nguyễn Hữu Chuyên, Vũ Thị Thanh Anh...  Các em có năng khiếu, có tâm hồn nhạy cảm và tình yêu đối với việc sáng tác. Cô giáo Trần Thúy Lành chia sẻ: “Phải nói rằng các em đã được phát hiện, bồi dưỡng, khích lệ rất tốt và có động lực khi tác phẩm chất lượng đã được in. Tôi tin các em sẽ là lớp trẻ kế cận chúng tôi sau này”.

Yêu quê, tác giả Nguyễn Thu Hằng tâm sự: “Quê hương là cảm hứng, là động lực cho tôi sáng tạo. Mảnh đất xứ Đông, miền quê châu thổ này là đề tài bất tận, là vỉa tầng văn hóa đa sắc hương mà những người viết có thể khai thác không bao giờ cạn. Tôi rất vui mừng và tự hào hiện nay có nhiều bạn viết cùng đồng nghiệp, chia sẻ, động viên, học hỏi nhau. Mỗi khi người nào có tác phẩm mới tất cả đều vui, đọc của nhau để bồi đắp thêm vốn hiểu biết, kinh nghiệm”.

 NGUYỄN VĂN HỌC