35 ha ruộng, 12 năm không có một "hạt thóc, củ khoai"

05/07/2020 06:25

Suốt 12 năm qua, sau khi người nông dân chấp hành nghiêm túc chủ trương của tỉnh để bàn giao gần 35 ha ruộng ở các phường Ái Quốc, Nam Đồng (TP Hải Dương) cho doanh nghiệp, nơi đây đã trở thành một cánh đồng hoang.

Nông dân bức xúc vì cánh đồng mãi bỏ hoang

Từng là "bờ xôi ruộng mật” quanh năm tốt tươi với màu xanh của lúa, hoa màu, vậy mà suốt 12 năm qua, những thửa ruộng nơi đây đã trở thành một cánh đồng hoang.

Từ “bờ xôi ruộng mật”…

12 năm trở về trước, mỗi khi đi trên quốc lộ 5 hay đường sắt Hà Nội - Hải Phòng qua khu vực các phường Nam Đồng, Ái Quốc (TP Hải Dương) ai cũng dễ dàng nhìn thấy một cánh đồng thẳng cánh cò bay, quanh năm tốt tươi.

Vào thời điểm này hơn chục năm trước, sau khi rơm lên đống, thóc vào bồ, người nông dân các khu dân cư (KDC) Vũ Xá (Ái Quốc), Phú Lương (Nam Đồng) lại tất bật làm đất để gieo cấy vụ lúa mùa sớm. Chỉ hơn 100 ngày là lúa mùa cho thu hoạch, nông dân không cho đất nghỉ mà bắt tay ngay vào làm vụ đông tạo nên những thửa ruộng sáng lúa chiều khoai, hay hôm nay là ruộng lúa, mai đã là những ruộng hành, tỏi, ngô, đậu tương. Cứ như thế, gần 35 ha nơi đây đã trở thành điển hình của những cánh đồng 2 lúa 1 màu mang lại thu nhập nuôi sống hàng trăm hộ dân của 2 KDC.

Thế nhưng bây giờ, người ta chỉ thấy một cánh đồng hoang tàn, cỏ dại mọc ngang bụng người với những đàn trâu thong dong gặm cỏ. Chỉ có những người nông dân từng một nắng hai sương, nhiều năm gắn bó và canh tác trên những thửa ruộng này mới thấy được hết giá trị của những thửa ruộng nơi đây.

Ông Lê Văn Tẩu ở KDC Phú Lương nay đã ở cái tuổi gần “thất thập cổ lai hy” vừa dẫn tôi đi thăm cánh đồng vừa nói như thanh minh: “Nhà tôi trước có 3 sào ruộng ở đây. Bây giờ anh trông cánh đồng này thế thôi, chứ gần cả đời gắn bó, tôi hiểu rõ sự phì nhiêu của đất ruộng nơi này. Trước đây khi chưa bàn giao đất cho doanh nghiệp, những thửa ruộng này hầu như không nghỉ. Dù chúng tôi có thâm canh, xen vụ, làm liên tục nhưng đất không "tức giận", vẫn luôn màu mỡ mà vẫn luôn đem lại những vụ mùa bội thu, nuôi sống hàng trăm hộ dân chúng tôi”.

Theo ông Tẩu và những người nông dân có ruộng ở đây, gần 35 ha ruộng của KDC Vũ Xá và Phú Lương phần lớn là đất loại I hay còn gọi là đất màu. Sở dĩ người nông dân gọi như vậy vì chất đất của những thửa ruộng này là tốt nhất và thâm canh được nhiều vụ nhất. Các thửa ruộng này còn có điều kiện thuận lợi nhất cho canh tác do gần đường giao thông, có hệ thống tưới tiêu đầy đủ, ít bị úng ngập. Cũng vì là đất tốt, “chân màu” nên khi chia ruộng, hầu hết các hộ dân 2 KDC gần đó đều được chia phần. Theo các ông Nguyễn Văn Tân, Vũ Tiến Tươi, Bí thư kiêm Trưởng KDC Phú Lương và Vũ Xá, có khoảng 800 hộ dân từng được chia ruộng ở khu vực này.

Hầu hết những nông dân ở 2 KDC khi được hỏi đều khẳng định những thửa ruộng ở đây là “bờ xôi ruộng mật” bởi nếu 1 sào ruộng ở nơi khác cho thu 2 tạ thóc mỗi vụ thì ở đây phải cao hơn 20-30 kg. Vào thời điểm năm 2007, trước khi nông dân bàn giao ruộng cho doanh nghiệp, mỗi vụ năng suất lúa ở đây thường đạt trên 50 tạ/ha. Bà Vũ Thị Hưng ở KDC Vũ Xá năm nay 65 tuổi từng có 7 sào ruộng ở đây cho biết: “Nếu năng suất lúa cao như bây giờ thì ruộng ở đây có thể cho năng suất lúa 75-80 tạ/vụ. Đó là chưa kể vài tạ hành tỏi vụ đông”. Nếu nơi đây vẫn là ruộng đồng như xưa, có lẽ mỗi ha cũng cho thu nhập hàng trăm triệu đồng mỗi năm.

… đến cánh đồng hoang

Suốt 12 năm qua, sau khi người nông dân chấp hành nghiêm túc chủ trương của tỉnh để bàn giao gần 35 ha ruộng cho doanh nghiệp, nơi đây đã trở thành một cánh đồng hoang. Đi qua khu vực này bây giờ, người ta chỉ thấy những bờ tường được xây cao quá đầu người. Chỉ qua một ít chỗ tường bị đổ hoặc chưa xây, người ta mới nhìn thấy cánh đồng cỏ dại. Để tận mắt thấy toàn bộ cánh đồng hoang, tôi phóng xe máy lên cầu vượt Ngã Ba Hàng xuôi theo đường tỉnh hướng đi huyện Thanh Hà. Đến đỉnh cầu vượt, một cánh đồng bát ngát cỏ dại đập vào mắt. Xung quanh cánh đồng được xây bằng gạch bê tông cao chừng hơn 2 m. Trên cánh đồng, người ta chưa san lấp đất cát mà chỉ cho đắp thành từng luống lớn, chạy dài tít tắp. Cả cánh đồng chỉ toàn cỏ và cây dại, có chỗ cao ngang bụng, có chỗ cao gần đầu người. Xa xa, trên cánh đồng có hơn chục con trâu đang thong dong gặm cỏ.

- Cánh đồng này mà kiếm vài trăm con trâu chăn khéo chả mấy mà giàu to chị nhỉ?- tôi hỏi một chị bán hàng ven đường.

- Anh tưởng ai muốn chăn trâu ở đây cũng được sao? Phải làm việc với lực lượng bảo vệ thuê cho công ty có đất mới được chăn đấy- chị bán hàng nói.

Được biết sau khi nhận đất, ngoài xây tường bao, đắp luống trồng chuối, doanh nghiệp mới xây được 2 nhà kho rộng 4.000 m2 nhưng vẫn để không suốt nhiều năm qua. Để ngăn người dân đem trâu bò ra đây thả, hoặc “khai hoang” trồng trọt hay gieo cấy, người ta thuê một đội bảo vệ để canh gác. Ai muốn đem trâu vào đây chăn phải được đội này cho phép. 

“Những năm giặc Mỹ đem bom rải xuống miền Bắc, do nằm giữa cầu Phú Lương và cầu Lai Vu, ven quốc lộ 5, đường sắt Hà Nội - Hải Phòng nên nơi đây đã từng bị bắn phá rất ác liệt. Dù bị bắn phá, chúng tôi cũng chưa một ngày bỏ ruộng hoang mà vừa sản xuất, vừa chiến đấu. Việc sản xuất không chỉ nuôi sống người dân mà còn chi viện cho tiền tuyến miền Nam. Vậy mà giờ đây…”, tiếc và xót ruộng, ông Tẩu thở dài thườn thượt.

Việc bỏ hoang cánh đồng rộng gần 35 ha trong suốt một thời gian dài không chỉ gây lãng phí tài nguyên đất mà còn làm ảnh hưởng đến việc sản xuất của nông dân có ruộng cạnh bên. Ông Vũ Tiến Tươi, Bí thư kiêm Trưởng KDC Vũ Xá bức xúc: “Ruộng đẹp thì dành hết cho doanh nghiệp rồi bỏ hoang. Còn ruộng xấu chúng tôi cố canh tác để kiếm hạt thóc củ khoai thì bị chuột phá hoại, mà chủ yếu là chuột ở trong cánh đồng hoang. Không biết bao giờ tình trạng này mới chấm dứt”. Cũng do cánh đồng rất lớn bị bỏ hoang nên có một vài ha ruộng ở bên cạnh, người dân cũng không thể canh tác được, cũng đành bỏ hoang.

Vẫn chỉ là “bánh vẽ”

Dự án Nhà máy chế biến-tổng kho bảo quản rau củ quả và mô hình giới thiệu quy trình sản xuất các sản phẩm nông nghiệp của Công ty CP VINAMIT được UBND tỉnh cấp giấy chứng nhận đầu tư lần đầu ngày 28.12.2007. Sau khi UBND tỉnh chấp thuận điều chỉnh lần thứ nhất vào tháng 1.2009, dự án sử dụng 349.616 m2 đất. Chủ đầu tư dự kiến xây dựng nhà máy có quy mô chế biến nông sản 20,5 tấn/ngày, sản xuất nước ép đóng chai 500 lít/giờ, xây dựng kho cấp đông 30 tấn/ngày, kho trữ đông 4.000 tấn/năm; xây dựng mô hình giới thiệu quy trình sản phẩm nông nghiệp có diện tích 84.560 m2, khu vực tiếp nhận thu mua nông sản gồm kho phân loại và kho bảo quản lạnh để đưa vào chế biến rộng 4.000 m2... Tổng mức đầu tư dự án hơn 284 tỷ đồng.

Đến giữa năm 2008, các hộ dân của 2 KDC Vũ Xá, Phú Lương có ruộng đã nhận tiền bồi thường, hỗ trợ với mức 16,2 triệu đồng/sào để bàn giao mặt bằng cho doanh nghiệp. Sở dĩ các hộ dân nhanh chóng nhận tiền vì mong muốn khi dự án đi vào hoạt động sẽ thúc đẩy kinh tế - xã hội địa phương phát triển, nhiều con em họ sẽ được nhận vào làm việc, thoát khỏi cảnh chân lấm tay bùn. Vậy mà suốt 12 năm qua, người dân chẳng thấy nhà xưởng đâu, chẳng có con em nào được nhận vào làm việc.

"Dân chúng tôi bức xúc nhiều lắm. Tại các cuộc tiếp xúc cử tri của tỉnh, thành phố, của phường, cử tri, đảng viên nói rất gay gắt nhưng cũng chẳng ăn thua. Bây giờ con em chúng tôi phải đi khắp nơi để làm công nhân, làm tự do để kiếm sống", ông Vũ Tiến Tươi, Bí thư Chi bộ kiêm Trưởng KDC Vũ Xá nói.

Theo tài liệu chúng tôi có được, từ năm 2007 đến ngày 13.7.2017, dự án của Công ty CP VINAMIT đã được UBND tỉnh chấp thuận cho gia hạn 2 lần và cho điều chỉnh tiến độ 1 lần. Dù vậy, doanh nghiệp vẫn viện dẫn rất nhiều lý do và không triển khai dự án. Không những vậy, doanh nghiệp này còn đề nghị xin chuyển mục đích sử dụng đất sang làm đất dân cư đô thị nhưng không được tỉnh chấp thuận. Mới đây nhất, ngày 18.5.2020, UBND tỉnh tiếp tục có thông báo yêu cầu Công ty CP VINAMIT phải hoàn thành dự án đưa vào sử dụng chậm nhất là ngày 31.12.2020.

Thế nhưng với những gì chúng tôi mắt thấy tai nghe tại khu đất thuộc dự án của Công ty CP VINAMIT, có lẽ rất khó để doanh nghiệp này triển khai dự án theo yêu cầu của UBND tỉnh. Không biết bao giờ khu ruộng rộng gần 35 ha mới có sản phẩm? 

VŨ ÚY

(0) Bình luận
Nổi bật
    Tin mới nhất
    35 ha ruộng, 12 năm không có một "hạt thóc, củ khoai"